بررسی مسایل ومشکلات درس هنر
مسئله
افت تحصیلی به عنوان قد‌یمی‌ترین و بحث‌انگیزترین مسأله آموزش و پرورش
ایران در د‌هه‌های اخیر بود‌ه است که فاصله بین وضعیت علمی موجود
فراگیران با وضعیت مورد انتظار آنها از حد معقول و مقبول آن فراتر رفته
است و منجر به خسارت‌های اقتصاد‌ی، روانی و اجتماعی گرد‌ید‌ه است.
تحقیقات انجام‌شد‌ه نشان می‌د‌هد در کشور ما شکست تحصیلی زیاد و پرحجم
بود‌ه و از همان سال اول ابتدایی گریبانگیر برخی از د‌انش‌آموزان می‌شود.
تحلیل‌های آماری نشان می‌د‌هند که این پد‌ید‌ه در ایران نیز همانند
سایر جوامع گزینشی بود‌ه و همه طبقات به یک نسبت با آن مواجه نیستند. این
امر در مناطق محروم و روستایی و در میان حاشیه‌نشینان شهرها بسیار
عمیق‌تر است.
متأسفانه گهگاه در ارائه آمار و ارقام، دقت لازم صورت نمی‌گیرد تا میزان و حجم واقعی معضلات آموزشی و فرهنگی مشخص گردد.
ه نظر می آید پاسخ واقعی، ناکارآمدی نظام تربیتی است. مروری بر ویژگی های یک نظام تربیتی ناکارآمد و وارونه می تواند دریچه های قابل اعتنایی برای پاسخ به آن پرسش اساسی فرار رویمان قرار دهد.
الف) تربیت در فضای بسته: در فضای بسته خلاقیت های مجالی برای ظهور پیدا نکرده، در نتیجه نظام تربیتی از همفکری و مشارکت همگانی محروم می گردد و از نظریات انتقادی و اسلامی نیز بی بهره می ماند.
ب) تکیه بر آموزش به جای تربیت : آموزش در یک نظام تربیتی سهمی بسیار کوچک دارد و کارآمدی یک نظام با استفاده از روش های خاص تربیتی در قالب برنامه های متنوع افزایش می یابد.
ج) استفاده بیش از حد تربیت تبلیغی، شعاری و حتی تجمعی: اگر چه تبلیغات در دنیای امروز از تأثیرات فراوانی برخوردار است، اما نمی تواند به درونی شدن ارزش ها کمک زیادی نماید، حال آنکه یک نظام تربیتی کارآمد باید بیش از هر چیز به درونی شدن آموزه های خود در افراد بیندیشد.
د) عدم پاسخ به سؤالات افراد:
جلوگیری از طرح سؤالات و عدم تولید پاسخ های اصولی برای این قبیل سؤلات نه
تنها مایه از بین رفتن این پرسش ها نمی شود بلکه پتانسیل عظیمی را برای
عصیان در افراد ایجاد خواهد کرد.
ه) تکیه بر یک برداشت خاص از مذهب و سیاست و با توجه به دگرگونی ارزش ها و حتی ارزش های اعتقادی، تاکید بر برداشتی خاص می تواند انعطاف پذیری لازم را برای ایجاد زمینه های دگرگونی منطقی و مثبت در آن ارزش ها را از بین ببرد و حتی ارزش های غیر قابل تغییر لطمه وارد سازد.
و) عدم استفاده از تمامی سرمایه و امکانات: به کارگیری سرمایه ها و امکانات موجود در جوامع می تواند واجد تأثیرات عظیمی در بازدهی شیوه های تربیتی باشد.
ز) عدم نگاه و نگرش مناسب به نسل جوان، نگاه آمرانه، از بالا به پایین، تحقیر آمیز و سرشار ازبی اعتمادی، باعث بی اعتنایی و حتی موضع گیری مخاطبان، به ویژه نسل جوان نسبت به نظام تربیتی خواهد شد، زیرا در این نگاه جوانان افرادی ضعیف و نیازمندی هستند که باید دائماً خوبی ها و بدی ها را به ایشان گوشزد کرد و مراقبشان بود و از این منظر، افکار و اظهار نظرهای جوانان به حکم آنکه بچه اند قابل اعتنا نیست. بدیهی است واکنش طبیعی نسل جوان به چنین نظام تربیتی مردود دانستن آموزه ها و خواسته های مندرج در آن است.
حال با توجه به ناکارآمدی و بحران تعلیم و تربیت کشور و در آستانه هزاره ی سوم با توجه به دیدگاه های جدید در روش های تدریس، فلسفه ی تعلیم و تربیت، رسانه های آموزشی و ... باید یک برنامه آموزشی را طراحی نماییم که در عین حفظ هویت و ارزش های پایه، موجب تحول و تغییرات در جامعه شده و حداقل بتواند پاسخگوی نیازههای نسل های بعدی جامعه شود.
زنگ هنر را باید به زنگ آزادی عمل تبدیل کرد تا فراگیران بتوانند مستقل فکر کنند و به آن عمل نمایند و ذوق معلم و حتی اولیاء در تحریک پذیری دانش آموزان خیلی مهم است.
در عرصه کارهای دستی بیش از آن که نتیجه و محصول کار جالب باشد، اجرای آن اهمیت دارد، چون کودک احساس می کند کاری مربوط به خودش را انجام می دهد و به قدرت و توانایی خودش پی خواهد برد و محفوظش می دارد.
بگذاریم ابتدا امنیت روحی روانی در کلاس حاکم باشد و به آنان فرصت زندگی کردن بدهیم و بگذاریم خیال و اندیشه و خلاقیت بچه ها بی هیچ محدودیتی بتازد.
ساختن با گل و شکل سازی با مقوا، کاغذهای رنگی، چسب و... ساختن با چوب و حتی چیزهای دور ریختنی برای فراگیران لذت بخش است. تهیه کاردستی با گل از کارهای مورد علاقه کودکان است و هر سنی نمونه سازی با گل را دوست دارند و در کار با گل چون امکان کپی برداری از اشیاء کمتر وجود دارد، قوه خلاقیت کودک را به کار می اندازد، شناسایی کودک به اشکال ساخته شده افزایش می یابد، ارزش آن را درک می کند و نوعی پرسش گری برایش به وجود می آورد.
می توان از مواد و مصالح دیگری نظیر چوب و... برای بچه ها موقعیت های نشاط آور ایجاد کرد. با مقوا، کاغذهای رنگی و چسب و قیچی و حتی چیزهای مستعمل و بی استفاده کارهای دستی لذت بخشی تهیه کرد، چرا که بریدن کاغذ با قیچی و چسباندن آنها به هم هماهنگی دست ها و چشم ها را موجب می شود و دقت را نیز افزایش می دهد. اولیاء با مهیا کردن وسایل کاردستی و معلمین با هدایت خلاقانه خود، دانش آموزان را جهت تجربیات تازه پرورش دهند. ساخت کارهای دستی را جزئی از زندگی کودکان قرار دهند و کمک اولیاء و مربیان باید به موقع احتیاج باشد و اگر احتیاج حقیقی باشد راهنمایی صورت پذیرد و در صورت اشتباه از طرف دانش آموز، آنان را راهنمایی و تشویق کنید، چون موارد گفته شده سبب افزایش علاقه و انگیزه برای انجام کارهای دستی می شود.
ایجاد نمایشگاه از کارهای دستی آنان در مدرسه و...باعث پیشرفت فراگیران در تمام زمینه ها و بالاخص به دست آوردن استقلال فکری و امنیت روانی و اعتماد به نفس می شود و نیز بزرگی را از کودکی می آموزند.
انتظار می رود که اولیاء و مربیان با همدیگر در جهت رشد دانش آموزانمان در انجام کارهای دستی در خانه و زنگ هنر در مدارس ابتدایی آنها را خلاقانه پرورش دهیم برای ایرانی آباد و خلاق.
علت هر شکستی عمل کردن بدون فکر است . الکس مکنزی
